این دوبیماری ویروسی خطرناک بوسیله گزش یکنوع پشه در انسان ایجاد می شود.
به
گزارش پایگاه اطلاع رسانی روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت آبادان – بمنظور آشنایی کارکنان
این مرکز با بیماری های دنگ و زیکا،راههای انتقال و پیشگیری، پیشگیری از انتقال
این بیماری ها از کشورهای همجوار و راه های درمان این دو بیماری، 2 کارگاه آموزشی درسالن آموزش و پژوهش بهداشت
ودرمان صنعت نفت آبادان باهماهنگی واحدآموزش و کارشناسان بهداشتی معاونت درمان دانشگاه
علوم پزشکی آبادان برای کلیه کارکنان در رده های مختلف (پزشکان عمومی ،پیراپزشکان وسایر رسته های اداری وبهداشتی)برگزار شد.
تب دِنگی ( Dengue fever) یک بیماری
ویروسی است.به این بیماری، تب دانگ و تب استخوان‌شکن هم گفته‌اند. عامل بیماری پشه
ای بنام آئدس است و بیماری با گزش ناشی از این پشه منتقل می شود. این پشه که ببر آسیایی لقب گرفته است بیشتر در مناطق
استوایی کره زمین بویژه آسیای جنوب شرقی وکشور مالزی زندگی می کند.بیماری دنگ در
سالهای اخیر گسترش داشته و تلفات انسانی زیادی برجای گذاشته‌است. علائم این بیماری
شامل سردرد، کمردرد و پشت درد، تب معمولاً شدید و در برخی موارد خارش و جوش در
قسمت‌های مختلف بدن است. بیمار بایستی فوراً در بیمارستان مداوا شود در غیر این صورت
امکان مرگ زیاد است. بدلیل ویروسی بودن
بیماری معمولا پس از ابتلا مصونیت ایجاد می شود. واکسن ندارد و با در امان ماندن
از گزش پشه و کوچک کردن محل زندگی پشه می توان بیماذی را کنترل کرد. فردی
که به بیماری مبتلا می شود در صورت خفیف بودن بیماری،مایعات زیاد باید بنوشد و در
صورت حاد بودن بایستی مایعات وریدی و خون به بیمارداده شود.تاکنون علیرغم تلاش های
زیاد، واکسنی برای کنترل بیماری کشف نشده است.
در مورد بیماری زیکا این
نکات بیان شد: ویروس زیکا برای اولین بار در سال ۱۹۴۷ در بدن یک میمون در حوالی جنگل زیکا
(Zika) در نزدیکی دریاچه ویکتوریا در اوگاندا شناسایی شد. این ویروس مانند تب
دنگی، ویروس نیل غربی و تب
زرد یک بیماری منطقه گرمسیری منتقل‌شونده است که به‌وسیله
پشه ایجاد می شود. ویروس در خود پشه‌ها باعث بروز بیماری نمی‌شود. گزش افراد سالم
به‌وسیله پشه ناقل، ویروس بیماری را به آنان منتقل می‌کند. همچنین گزارش‌هایی از وجود
این بیماری در آفریقا، آسیا و اقیانوسیه نیز اعلام شده است. به دلیل شیوع آن که در سال ۲۰۱۵ در برزیل آغاز شد، سازمان جهانی بهداشت در فوریه ۲۰۱۶ وضعیت
بهداشتی فوق العاده در جهان اعلام کرد.
راههای انتقال :ویروس
زیکا توسط پشه‌ای موسوم به «آیدس آیگیپتی» (حشره مصری) منتقل می‌شود که ناقل
بیماری‌های دیگری از جمله تب زرد و تب دنگی نیز هست. موارد نادری از انتقال آن از طریق رابطه جنسی هم
گزارش شده‌است.
گسترش جغرافیایی: انتشار این ویروس تا پیش از سال ۲۰۰۷ به آفریقا و آسیای جنوب شرقی محدود
بود و چندان مورد توجه قرار نمی‌گرفت. در سال ۲۰۰۷ در میکرونزی از جزایر اقیانوس آرام نیز شیوع پیدا کرد. درسال
۲۰۱۵ در برزیل نیز مشاهده و بیش از ۸۴۰۰۰ مورد ابتلا به این ویروس دیده شد. در سال ۲۰۱۶ بیش
از ۲۱۰۰ مورد میکروسفالی در برزیل ثبت شد. ویروس اکنون در آمریکای جنوبی به شدت
شیوع یافته وهمچنان در حال گسترش است. برزیل با سه هزار و ۷۰۰ مورد کوچکی مغز
(میکروسفالی) بدترین شرایط را بین کشورهایی دارد که ویروس زیکا در آن‌ها شیوع پیدا
کرده‌است. گسترده‌تر شدن مناطق جغرافیایی
بیشتر ویروس زیکا ممکن است ناشی از تغییرات اقلیمی باشد که موجب گسترش زیستگاه پشه‌های
ناقل آن شده‌اند.
فقط ۲۰ درصد از افراد، علائم آلوده شدن به این ویروس را نشان می‌دهند.بنابراین
تشخیص ابتلا به ویروس بسیار مشکل است و لذا همه موارد ابتلا به این ویروس تشخیص
داده نمی‌شوند. بنا به گزارش «مرکز کنترل و پیشگیری بیماری» در آمریکا، رایج‌ترین علائم ابتلا به این ویروس تب، جوش‌های خارش‌دار ناحیه
بازو ، درد مفاصل، و التهاب چشم‌ها است.
زیکا و رابطه آن با بیماری میکروسفالی
با شیوع این ویروس در
سال ۲۰۱۵ در برزیل این احتمال مطرح شد که این ویروس اثراتی زیان‌بار بر زنان
باردار داشته باشد. در این سال، هزاران نوزاد (۱۰ برابر میزان معمول سالانه) با
میکروسفالی به دنیا آمدند. عارضه‌ای که در آن مغز به‌طور غیرطبیعی کوچک است. این
نقصان هنگام تولد اغلب پس از آن رخ داده بود که مادران در ابتدای بارداری، علائم
شبیه ابتلا به ویروس زیکا را نشان داده بودند. به نظر می‌رسد رابطه‌ای میان ابتلا
مادران در ابتدای دوره بارداری به ویروس زیکا و تولد نوزادانشان با میکروسفالی
وجود داشته باشد. محققان احتمال می‌دهند
آفت کش‌های مورد استفاده برای نابودی پشه ناقل زیکا عامل شیوع میکروسفالی هستند و
این بیماری نادر به ویروس زیکا مربوط نیست. در حال حاضر سازمان جهانی بهداشت پایان
وضعیت اضطراری را اعلام کرده است. در ایران از سال ۱۳۹۰ خورشیدی نظام مراقبت فعالی برای کنترل
حشره ، ناقل این بیماری توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران راه‌اندازی شده‌است و رد پای پشه زیکا به صورت کاملاً جدی رصد می‌شود. در طول این
مدت تنها یک مورد در سال ۱۳۹۳ در مناطق بسیار کوچکی در ایران، این حشره شناسایی
شده که بلافاصله اقدام‌های لازم برای کنترل این عامل توسط مسئولان وزارت بهداشت
صورت گرفته و مورد دیگری در باره این بیماری و پشه ناقل آن گزارش نشده‌است.
پیشگیری و درمان :تاکنون هیچ واکسن یا درمانی برای ویروس زیکا یافت نشده است. تنها روش برای پیشگیری از ابتلا،پرهیز
از گزیده شدن به‌وسیله پشه‌ها است یا راههایی مانند کاهش پشه گزیدگی در نواحی که
این بیماری شایع است. این تلاش‌ها عبارتند از استفاده از مواد دفع
حشرات، پوشاندن بدن با لباس، پشه
بند، از بین بردن آب‌های راکد زیرا این آب‌ها مکان تولید مثل
پشه‌ها هستند. مقامات بهداشت برزیل پیشنهاد کردند که در این کشور
زوجین بهتر است به دلیل شیوع بالای این بیماری در برزیل، بارداری را به تعویق
بیندازند و توصیه می‌شود زنان باردار به نواحی که این بیماری شیوع دارد سفر نکنند. در حالی که هیچ درمان خاصی برای آن وجود ندارد، اما استامینوفن (پاراستامول) ممکن است به بهبود علائم کمک کند. بستری شدن در بیمارستان به
ندرت نیاز است.